Mix & Match

INDIVIDU + ONAFHANKELIJK

In het scenario Mix&Match volgt elke journalist (in spe) zijn eigen pad. De wereld is zo gevarieerd en complex dat one size fits nobody. Onafhankelijke journalistiek met een kritische en onderzoekende houding blijft belangrijk, maar zonder specialisme kom je er niet. In dit scenario stippelt de aankomende journalist in overleg met zijn coaches een eigen route uit, passend bij het type journalist dat hij wil worden. Hij kan niet anders dan zich blijven ontwikkelen, zoals ook het gebied van zijn specialisme zich ontwikkelt.

Journalistiek leer je niet volgens een vast programma in een one size fits all opleiding. De maatschappij is te complex, de rollen te divers, de taken te uiteenlopend. Een journalist is als generalist veel te beperkt: omdat hij zogenaamd alles kan, kan hij niets. Bovendien gaat een vast programma voorbij aan de wens tot flexibilisering en individualisering. Logisch dan ook dat reguliere journalistiekopleidingen overbodig werden toen dat eenmaal duidelijk was.

De journalist is van het begin tot het einde van zijn loopbaan aan zet. Wat voor soort journalist wil hij worden? Die vraag speelt voortdurend. Speciale coaches en programma’s begeleiden aankomend journalisten hierbij, rekening houdend met eventuele andere vooropleidingen, of dat nu geneeskunde, geschiedenis of Japanse taal en cultuur is.

Eigen specialismen

Vervolgens zijn er talloze manieren om het gewenste profiel te vervolmaken. Door werkervaring op te doen bij een journalistieke titel, door een interne academy te volgen van een mediabedrijf, door losse (online) cursussen, door elke maand een verdiepende masterclass ter inspiratie, door gecoacht te worden door andere experts. Zo ontstaan er honderden soorten journalisten, allemaal met hun eigen niches, accenten, vaardigheden en specialismen.

De mix&match-journalist heeft een kritische, nieuwsgierige basishouding en stelt zich onafhankelijk op in een specifiek deel van het vakgebied. Vanwege het specialistische gehalte zal deze journalist zich vaak bekwamen in vaardigheden die samenhangen met diepgravende research.

Crowdsourcing

Welke type kennis er nodig is, is volledig afhankelijk van het vakgebied. Zijn publiek zal hij ook inzetten voor inhoudelijke research, bijvoorbeeld door middel van crowdsourcing of door het verzoek voor een groot onderzoek persoonlijke informatie te delen. Verder kan hij mensen vragen naar hun kennisgebied, zodat ze bij een productie ingeschakeld kunnen worden. Zo levert het publiek een bijdrage, in plaats van alleen maar commentaar.

Technologie voor onthullingen

Het duurde lang voordat journalisten de noodzaak zagen van artificial intelligence (AI). Het begon met het besef hoeveel AI er gebruikt wordt – en wat de gevaren ervan zijn. Grote producties over bijvoorbeeld de discriminerende selectie bij sollicitatieprocesdures, waren het gevolg. Ondertussen begon men zich steeds meer te realiseren dat AI ook heel bruikbaar was voor het journalistieke proces. Niet alleen voor research, maar ook datajournalistiek. Onderzoek kan hierdoor groter en zorgvuldiger worden aangepakt.

Text mining helpt bijvoorbeeld om grote tekstbestanden te doorzoeken op patronen en tendenzen. Machine learning kan je bij van alles helpen, van het scannen van beelden tot het maken van berichten op sociale media. Cruciaal hierbij is wel dat de juiste data aangeleverd worden en algoritmes steeds weer bevraagd worden, waardenvrij zijn ze immers niet. Hier komen de vaardigheden van de specialisten, de ‘algorithmic journalists’, om de hoek kijken.

Mijn doel is om de journalist zichzelf te laten ontwikkelen

Bas, coach (35 jaar)

“Veel mensen denken dat docent zijn betekent dat je anderen iets aanleert. Maar ik beschouw mezelf meer als een gids die een individu helpt om de juiste route te bepalen. Soms weten mensen die bij mij komen al waar ze naartoe willen. Soms hebben ze nog geen idee. Soms werken ze al veel langer en willen een andere richting inslaan. Ik help ze hierbij. What makes you tick? Wat heb je hiervoor gedaan wat relevant is? Vervolgens bekijken we samen welke route mogelijk is. Er zijn zoveel richtingen en zoveel soorten journalisten! Het zou zonde zijn iedereen in dezelfde mal te proppen.”

Ik werk samen met allerlei andere journalisten, zo combineren we onze specialisaties.

Ik stapel zelf mijn opleiding bij elkaar

Ruben, sinds twee jaar werkzaam als journalist (25 jaar)

“Als kind hadden we een familiesite, daarvoor werkte ik als reporter. Toen ik eenmaal een studiekeuze moest maken, werd het om financiële redenen toch Economy&Management. Maar het bleef knagen. Ik had het gevoel dat ik eigenlijk journalist had moeten worden. Ik miste het maatschappelijke in mijn beroep, ik wil iets bijdragen aan een rechtvaardige maatschappij door onafhankelijke journalistiek te bedrijven. Toen ik eenmaal werkte en mijn contract na twee flexjaren niet verlengd werd, zag ik toevallig een advertentie voor een intern talenttraject op een redactie bij een landelijke krant. Specifiek voor niet-journalisten met een economische achtergrond. Ik solliciteerde en kreeg de baan.

Met mijn coach heb ik gekeken wat bij me past en hoe ik mijn eigen leerroute het beste vorm kan geven. Eenmaal daar ontdekte ik dat ik data ook heel interessant vind. Ik volgde zelf in de avonduren een cursus Data scraping. Online volgde ik tientallen tutorials over data en maakte kennis met allerlei nieuwe tools. De volgende stap is beter leren hoe ik machine learning kan inzetten voor mijn (data)onderzoek. Daarmee wil ik hierna aan de slag. Zo stapel ik zelf mijn opleiding bij elkaar.”