Learn for Life

INDIVIDU + GEËNGAGEERD

In het scenario Learn for life zijn de grenzen van het opleiden in de journalistiek verdwenen. Weinig ligt vast. Dat geldt niet alleen voor de kennis en vaardigheden waarover een journalist dient te beschikken, maar ook voor het soort producties dat hij maakt. In dit scenario kiest de journalist zijn eigen ontwikkeling. Ook onafhankelijkheid is geen doel op zich, deze journalist is duidelijk betrokken bij de maatschappij en werkt in co-creatie met zijn publiek.

In deze tijd van grote complexe vraagstukken als klimaat, immigratie en pandemieën kan de journalistiek bijna niet meer bestaan zonder activisme. Mensen moeten de correcte informatie voorgeschoteld krijgen, om zelf betere keuzes te kunnen maken. Ook zijn er door technologische mogelijkheden en creatief ondernemerschap zoveel uitingsvormen bij gekomen dat een ‘journalist’ allerlei gedaantes kan aannemen.

Geen diploma’s

Gelukkig is de tijd voorbij dat er (te veel) waarde werd gehecht aan bepaalde diploma’s zoals een hbo of een master. De maatschappij ziet nu eindelijk in dat je leert voor het leven en niet voor school. Een goede ‘opleiding’ kun je dus ook zelf samenstellen. Dat maakt je veel waardevoller.

Logisch dus dat ook het opleidings- of liever ontwikkeltraject niet vastligt. Leren vindt anytime, anywhere plaats. Zo kan iemand de Kunstacademie volgen en zich vervolgens tot journalist ontwikkelen door films over journalistiek te kijken, podcasts te luisteren en gesprekken met experts te voeren.

Ansichtkaarten tot apps

Ontwikkeling kan ook tot stand komen door een (toevallige) ontmoeting, door elke week te helpen op een basisschool, door deel te nemen aan community’s over een bepaald (onbekend) thema, door grote fouten te maken, door samen te werken met mensen uit andere disciplines, door een TED-talk te kijken of gericht een tutorial te volgen.

De vaardigheden liggen logischerwijs niet vast, behalve dan dat er vaak een flinke dosis creativiteit mee gemoeid is: waarom zou het werk zich beperken tot geschreven of audiovisuele producties? Een journalist kan zijn werk ook via ansichtkaarten, apps, interactieve theatervoorstellingen of virtual reality naar buiten brengen.

Co-creatie met publiek

Ook de kennis hangt af van welke kant iemand uitgaat. Iedereen kan zich volledig verdiepen in een bepaald onderwerp en zo een inhoudelijke expertise ontwikkelen, tot bijvoorbeeld klimaatjournalist of mensenrechtenactivist en daarbij werken in co-creatie met het publiek. Want waar doe je het anders voor?

Technologie zonder grenzen

Nu technologie geen grenzen meer lijkt te hebben, maakt dat de mogelijkheden voor productie ongekend. Robots kunnen interviews afnemen (en met verrassende informatie komen), algoritmes scrapen data, suggereren invalshoeken, maken zelf podcasts en genereren zelf beeld (‘Nederland onder water door zeespiegelstijging’).

Doordat mensen steeds meer luisteren, hebben 3D-audioproducties sowieso een grote vlucht genomen. Iedereen luistert deze in het OV, op de fiets, in bad en in bed. Daarnaast staan steeds meer producties in het teken van ervaring en beleving. In virtual reality kun je ervaren hoe het is om in een bootje op de Middellandse zee te drijven als migrant of gediscrimineerd te worden door je gender. De mogelijkheden zijn eindeloos.

De kunst voor de journalist is het vooral om creatief los te gaan met al deze mogelijkheden en de juiste mensen om zich heen te verzamelen om te kunnen werken met deze technologie.

Leren doe je samen

Zoë, peer (35 jaar)

“Ik heb nooit geloofd in een meester-gezelverhouding of een coachende docent. Dat is veel te bekrompen gedacht. Iedereen, ook als je je docent noemt, leert, zeker als je samenwerkt met anderen. Mijn doel is om uit ieder mens en in samenwerking het beste te halen. En natuurlijk weet ik soms meer van iets af, maar de kunst is om samen verder te groeien. Ik doe daarom graag projecten waarin we samen exploreren waar de grenzen liggen en waar een individu kan ontdekken welke kant hij of zij uit wil.”

Ik maak producties waarmee ik de wereld een stukje beter maak.

Ik vogel het zelf wel uit

Bo, creative, onbekend hoe lang (25 jaar)

“Als kind wilde ik altijd al alles zelf doen. Zelf aankleden, eten, huiswerk maken… Die houding heb ik nog steeds: ik vogel het zelf wel uit. Ik voel mezelf wel echt journalist, hoewel ik helemaal geen diploma’s op dat gebied heb. Ik ben gewoon gaan doen en heb gaandeweg geleerd. Door te praten met journalisten, zelf te prutsen, MOOC’s te volgen en freelance allerlei opdrachten te gaan doen. Ik gebruik journalistiek om maatschappelijke onderwerpen aan de kaak te stellen. Zo zet ik me nu in voor hoogopgeleide migranten die hier allemaal ver onder hun niveau werken, omdat hun diploma’s hier niet gelden. Waarom is daar niet meer oog voor? Samen met een aantal van hen heb ik onlangs een virtual reality theaterstuk gemaakt dat je kunt bekijken via je telefoon als je langs allerlei werkplekken loopt. Hierin laten we mensen ervaren hoe het is als er op je neergekeken wordt. Zo komt het pas echt binnen.”